روش شناسی هنر اسلامی

نویسندگان

سید رضی موسوی

عضو هیئت علمی

چکیده

نیاز به روش شناسی در عرصۀ علوم اسلامی ـ ازجمله هنر اسلامی ـ امری ناگزیر است که داوری و قضاوت دربارۀ چیستی هنر اسلامی و پرسش های نظری دربارۀ آن را ممکن می کند. اندیشمندان در این عرصه به روش های گوناگونی توجه کرده و هر یک بر اساس روشی خاص به این مقوله نگریسته اند؛ به طوری که استفاده از روش های فراوان، نتایج متفاوتی را به همراه داشته و بعضی تعارض ها و اختلافات در داوری چیستی هنر اسلامی مبتنی بر این مسئلۀ مهم بوده است. ازجمله این روش ها در عرصۀ هنر اسلامی که اندیشمندان، از آن بهره برده اند دو روش پدیدارشناسی و تاریخی نگری است. پدیدارشناسی روش شناختی تحت تأثیر فلسفۀ هوسرل از راهکارهای مهم در شناخت هنر اسلامی است که در دهه های اخیر مورد استفادۀ هنرشناسان و دین پژوهان خاورشناس قرار گرفته است. این روش در کنار تاریخی نگری، به ترتیب بهره مند از دو جریان فلسفی، پدیدارشناسی هوسرل و فلسفۀ تاریخ هگل هستند. هر یک از این روش ها، به زوایا و جنبه های خاصی از چیستی هنر اسلامی اشاره دارند و از نقاط ضعف و قوت نسبت به یکدیگر برخوردارند. در این مقاله افزون بر بررسی امکان شناخت هنر اسلامی از این دو منظر، به کاربرد، اهمیت و برتری شیوۀ پدیدارشناسی بر تاریخی نگری پرداخته شده است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

هنر اسلامی یا هنر مسلمانان؟ نکاتی دربارة اصالت هنر اسلامی

ادیان بزرگ حقایق خود را نه فقط از طریق کلمات، بلکه همچنین با خلق هنرهایی متناسب با دیدگاه خود اظهار می‌کنند. هنر اسلامی به مثابه هنر آخرین دین بزرگ الهی، متشابهاً، درونی‌ترین حقایق اسلام را به‌واسطة صور محسوس ظاهر کرده است. هنر اسلامی پس از شکل‌گیری آن، همچنین بخش‌هایی از هنر شرق و غرب را نیز تحت تأثیر قرار داد. در دهه‌های اخیر بعضی از نویسندگان غربی اصالت هنر اسلامی را، از جمله با اشاره به بعضی...

متن کامل

روش شناسی دانش ارتباطات؛ درآمدی بر روش شناسی اسلامی

هدف اصلی این مقاله ترسیم چارچوب کلی بحث روش شناسی دانش ارتباطات و نشان دادنحوزه های مغفول علمی آن است . در این مقاله ابتدا به بحث چیستی روش پرداخ ته و تعریفی برگزیدهارائه می شود . این تعریف دارای دو بخش ابزار گردآوری اطلاعات و بخش فهم، توصیف و داوری نظریهاست. بر این اساس هنگامی که باید به تعریف برگزیده از روش شناسی پرداخته شود، روش به معنایعام آن مدنظر قرار می گیرد . بدین ترتیب در ابتدا به دواز...

متن کامل

روش شناسی مطالعات تطبیقی در فقه اسلامی

فقه تطبیقی روش علمی است که به منظور مقایسه مذاهب فقهی و توصیف و تبیین نقاط اشتراک و افتراق آنها بکار می­رود.  فقه­پژوه در این رویکرد خود را از حصار منابع، ادله و روش­های فهم شناخته شده در مذهب خاص فراتر می­برد و فهم عمیق مسئله مورد پژوهش را در دیدگاه­ها، روش­ها و ابزارهای متفاوت مذاهب برای خود فراهم می­آورد. وی برای انجام مطالعات تطبیقی در فقه اسلامی مراحلی را طی می­نماید: 1- مسئله­یابی و مسئله...

متن کامل

روش شناسی مطالعات تطبیقی در فقه اسلامی

فقه تطبیقی روش علمی است که به منظور مقایسه مذاهب فقهی و توصیف و تبیین نقاط اشتراک و افتراق آنها بکار می­رود.  فقه­پژوه در این رویکرد خود را از حصار منابع، ادله و روش­های فهم شناخته شده در مذهب خاص فراتر می­برد و فهم عمیق مسئله مورد پژوهش را در دیدگاه­ها، روش­ها و ابزارهای متفاوت مذاهب برای خود فراهم می­آورد. وی برای انجام مطالعات تطبیقی در فقه اسلامی مراحلی را طی می­نماید: 1- مسئله­یابی و مسئله...

متن کامل

روش شناسی تطبیقی مطالعه هنر اسلامی ( با تاکید بر نمونه موردی محراب)

در مطالعه ی هنر اسلامی، دو روش شناخته شده وجود دارد که هر کدام از آن ها با محوریت قرار دادن برخی عوامل به تجزیه و تحلیل هنر اسلامی به طور عام، و عناصر آن به طور خاص، پرداخته اند. در روش اول (سنت گرایی) بر حقایق فرازمانی و فرامکانی اسلام تأکید می شود و آثار هنر اسلامی بازتاب این حقایق تلقی می شود. در روش دوم (تاریخی نگرانه) به جای تأکید انحصاری بر اعتقادات دینی بر عوامل مختلفی چون جغرافیا، فرهنگ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
قبسات

جلد ۲۰، شماره ۷۸، صفحات ۸۵-۱۱۴

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023